Tuesday, 28 March 2017

Πλάτωνας, Γνωμικά

Άγνοια, η ρίζα και ο μίσχος όλου του κακού.

Απ' όλες τις νίκες πρώτη και άριστη είναι να νικά κανείς τον εαυτό του.

Αυτή η πόλη είναι αυτό που είναι γιατί οι πολίτες της είναι αυτό που είναι.

Δεν είναι εύκολο να κρύβεται για πάντα κάποιος που είναι κακός.

Δεν θα υπάρξει τέλος στα προβλήματα του κράτους, ή της ίδιας της ανθρωπότητας, μέχρι οι φιλόσοφοι να γίνουν βασιλιάδες σε αυτόν τον κόσμο, ή μέχρι αυτοί που τώρα αποκαλούνται βασιλιάδες ή κυβερνήτες πραγματικά και αληθινά να γίνουν φιλόσοφοι, και η πολιτική δύναμη και η φιλοσοφία να έρθουν στα ίδια χέρια.

Δεν πρέπει να μας ενδιαφέρει περισσότερο το να ζούμε απλώς, αλλά το να ζούμε ενάρετα. 

Εάν ο άνθρωπος λάβει την ορθή παιδεία, μέσα του ξυπνάει σφοδρή η δύναμη και η θέληση να αναπτυχθεί ως το θεϊκότερο και ημερότερο ζώο. Αλλά αν δεν τύχει της καλής και επιμελούς ανατροφής, γίνεται το πιο άγριο απ’ όσα γεννάει η γη.

Η γνώση χωρίς δικαιοσύνη πρέπει να λέγεται πονηριά και όχι σοφία.

Η πολιτική που είναι αληθινή τέχνη, δεν πρέπει να σκέπτεται το ατομικό συμφέρον, αλλά το κοινό, επειδή το κοινό συμφέρον ενώνει, ενώ το ατομικό διασπά τις πόλεις. Και στην πόλη και στο άτομο συμφέρει περισσότερο να θεσπιστεί το κοινό συμφέρον και όχι το ατομικό.

Η πονηριά δεν είναι τίποτα άλλο από μια φθηνή απομίμηση της σοφίας.

Καλύτερα να μην γεννιόταν κανείς, παρά να μένει αμόρφωτος, γιατί η αμάθεια είναι η ρίζα της κακοδαιμονίας.

Μεγάλη ασθένεια η αμάθεια.

Μια από τις τιμωρίες, όταν αρνείσαι να συμμετέχεις στην πολιτική, είναι να κυβερνάσαι από κατώτερούς σου.

Μπορούμε εύκολα να συγχωρήσουμε ένα παιδί που φοβάται το σκοτάδι, η αληθινή τραγωδία της ζωής όμως είναι όταν οι ενήλικοι φοβούνται το φως.

Να μορφώνουμε λοιπόν τους ανθρώπους και να τους κάνουμε θεϊκούς.

Να φροντίζεις περισσότερο για το δίκαιο απ’ οτιδήποτε άλλο.

Ο άνθρωπος μόνον αυτό πρέπει να εξετάζει, αν δηλαδή ενεργεί δίκαια ή άδικα και αν οι πράξεις του είναι καλές ή κακές.

Ο άνθρωπος που κάνει όλα όσα οδηγούν στην ευτυχία να εξαρτώνται από τον ίδιο, και όχι από άλλους, έχει υιοθετήσει το καλύτερο σχέδιο για να ζήσει ευτυχισμένα. Αυτός ο άνθρωπος έχει μετριοπάθεια, ανδρικό χαρακτήρα και σοφία.

Ο άνθρωπος, αν μεν διαπαιδαγωγηθεί ορθώς, αγαπά να γίνει το πιο ευγενικό και ήμερο πλάσμα, αν όμως δεν λάβει αρκετή και κατάλληλη μόρφωση, γίνεται το πιο άγριο ζώο της φύσεως.

Ο άνθρωπος, όταν τελειωθεί (ολοκληρωθεί), γίνεται το άριστο εκ των πλασμάτων, αν όμως απομακρυνθεί από το νόμο και τη δικαιοσύνη, γίνεται το χειρότερο απ' όλα.

Ο θάνατος δεν είναι το χειρότερο που μπορεί να συμβεί στους ανθρώπους.

Η μόρφωση είναι δεύτερος ήλιος για τους ανθρώπους.

Ο στόχος μας στην κατασκευή του κράτους είναι η μέγιστη ευτυχία του συνόλου, και όχι οποιασδήποτε ομάδας.

Ο συνετός γνωρίζει την αμάθειά του. Είναι αμαθής ο αγνοών τον εαυτό του.

Οι άνθρωποι είναι όπως το χώμα. Μπορούν είτε να σε θρέψουν και να σε βοηθήσουν να αναπτυχθείς είτε μπορούν να σταματήσουν την ανάπτυξή σου και να σε κάνουν να μαραθείς και να πεθάνεις.

Οι καλές πράξεις δίνουν δύναμη στους εαυτούς μας και εμπνέουν άλλους να κάνουν καλές πράξεις.

Οι νόμοι είναι ψυχή της πόλης, η πολιτεία καταλύεται, εάν δεν υπάρχουν νόμοι.

Οι πιο ενάρετοι είναι αυτοί που ικανοποιούνται με το να είναι ενάρετοι χωρίς να επιδιώκουν να φαίνονται έτσι.

Οι σοφοί μιλούν επειδή έχουν κάτι να πουν, οι ανόητοι επειδή πρέπει να πουν κάτι.

Όλα τα κακά έχουν ριζώσει στην αμάθεια, κι από κει παίρνουν τη δύναμή τους, για να φουντώσουν.

Όλοι οι άνθρωποι εκ φύσεως επιθυμούν τη γνώση.

Όλους η μόρφωση τους εξημερώνει.

Όταν μιλούν άσχημα για σένα, ζήσε έτσι ώστε κανένας να μην μπορεί να τους πιστέψει.

Όταν υπάρχει φόρος εισοδήματος, ο δίκαιος άνθρωπος θα πληρώσει περισσότερο και ο άδικος λιγότερο για το ίδιο ποσό εισοδήματος.

Οφείλουμε να πετάξουμε μακριά από τη Γη, στον ουρανό όσο πιο γρήγορα μπορούμε, και το να πετάξουμε μακριά είναι να γίνουμε όπως οι θεοί, όσο αυτό είναι δυνατό, και να γίνουμε σαν αυτούς είναι να γίνουμε άγιοι, δίκαιοι και σοφοί.

Πώς μπορείτε να αποδείξετε εάν αυτήν τη στιγμή κοιμόμαστε, και όλες οι σκέψεις μας είναι ένα όνειρο ή εάν είμαστε ξύπνιοι, και μιλάμε ο ένας στον άλλο;

Σκέψη: η ομιλία της ψυχής με τον εαυτό της.

Τίποτα δεν μπορεί να είναι πιο παράλογο από την πρακτική που επικρατεί στη χώρα μας, άνδρες και γυναίκες να μην ακολουθούν τις ίδιες αναζητήσεις με όλες τους τις δυνάμεις και με ένα μυαλό, γιατί έτσι το κράτος αντί να είναι ολόκληρο είναι μισό.

Το βλάκα μπορείς να τον καταλάβεις από δυο ενδείξεις: μιλάει για πράματα που είναι γι' αυτόν άχρηστα και εκφράζει γνώμη για κάτι που κανένας δεν τον ρωτάει.